خلاصه‌ای از عضویت ایران در سازمان همکاری شانگهای (SCO)
ایران در تاریخ 13 تیر 1402(July 4, 2023) عضو کامل و دارای حقوق مساوی با دیگر اعضای سازمان همکاری شانگهای (Shanghai Cooperation Organization ) شد و به جمع اعضای این سازمان پیوست.
این رویداد فراتر از یک دستاورد سیاسی، یک فرصت استراتژیک برای تجار و صادرکنندگان ایرانی است تا جایگاه خود را در بازارهای جهانی، به‌ویژه در اوراسیا، تقویت کنند.
اهمیت عضویت در شانگهای برای تجارت ایران
عضویت کامل ایران، بستری را فراهم می‌کند که می‌تواند به طور مستقیم بر فعالیت‌های صادراتی تأثیر بگذارد:
- دسترسی به بازاری بزرگ و رو به رشد
عضویت در SCO ایران را به شبکه‌ای از اقتصادهای بزرگ و در حال رشد شامل چین، هند و کشورهای آسیای مرکزی متصل کرده است. این عضویت، حضور در نمایشگاه‌ها، همایش‌های تجاری و هیئت‌های اقتصادی تحت نظارت SCO را تسهیل کرده و فرصت‌های بی‌نظیری برای بازاریابی و شبکه‌سازی مستقیم فراهم می‌آورد.
- تسهیل حمل‌ونقل و کاهش هزینه‌های لجستیک
ایران می‌تواند نقش فعال‌تری در پروژه‌های زیرساختی منطقه ایفا کند. مهم‌ترین آن‌ها کریدور حمل‌ونقل بین‌المللی شمال-جنوب (INSTC) است که هزینه و زمان حمل کالا به روسیه و شمال اروپا را به شکل چشمگیری کاهش می‌دهد. این امر به معنای مزیت رقابتی مستقیم برای کالاهای ایرانی است.
- پتانسیل حذف و کاهش موانع تجاری
اگرچه شانگهای یک توافقنامه تجارت آزاد نیست، اما بهترین بستر برای مذاکرات دوجانبه و چندجانبه جهت کاهش تعرفه‌ها و ساده‌سازی رویه‌های گمرکی است. موفقیت موافقت‌نامه تجارت آزاد با اتحادیه اقتصادی اوراسیا (EAEU) اگرچه مستقیماً در چارچوب شانگهای منعقد نشده است، اما همپوشانی عضویت چند کشور کلیدی در هر دو نهاد نشان می‌دهد که سازمان همکاری شانگهای می‌تواند بستر مناسبی برای تسهیل گفت‌وگوها و زمینه‌سازی توافقات مشابه باشد
- مقابله با تحریم‌ها و تسهیل مبادلات مالی
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای این عضویت، ایجاد زمینه برای “دلارزدایی” و استفاده از ارزهای ملی در تجارت با کشورهای عضو است. توسعه پیمان‌های پولی دوجانبه و سازوکارهای مالی جایگزین، ریسک ناشی از تحریم‌های دلاری را کاهش داده و تجارت مستقیم و پایدارتری را برای صادرکنندگان ممکن می‌سازد.
جمع‌بندی:
باید واقع‌بین بود؛ سازمان همکاری شانگهای یک راه‌حل جادویی برای تمام مشکلات تجاری نیست. این سازمان در اصل یک نهاد امنیتی-سیاسی است. با این حال، عضویت ایران یک چارچوب استراتژیک قدرتمند و یک فرصت بلندمدت است. موفقیت در بهره‌برداری از این فرصت به دیپلماسی فعال اقتصادی دولت و همت و هوشمندی صادرکنندگان ایرانی برای کشف بازارهای جدید و ایجاد ارتباطات پایدار بستگی دارد.